KÖPEK BALIKLARIYLA İLGİLİ BİLGİLER

Köpek Balığı Hakkında Bilgi

Fosil kayıtlarına göre köpekbalıkları yaklaşık 400 milyon yıldan beri Dünya üzerinde yaşamaktadırlar.

Vücut yapıları kemik yerine kıkırdaktan oluşan, bu nedenle de sualtında oldukça kıvrak hareket edebilen bu hayvanların en büyük dezavantajları, kemikli balıklarda bulunan ve su içinde dengede kalmalarını sağlayan “yüzme keselerinin” olmayışıdır. Bu nedenle yüzmeyi bıraktıkları anda ağır bir metal parçası gibi dibe çökerler. Bununla beraber yüzme keselerinin olmaması, su içinde dikey yönde oldukça hızlı hareket edebilmelerini sağlar.

Ayrıca, bu hayvanlarda vücudun yaklaşık yüzde 20-30’u karaciğerden oluşur. Bu çok yağlı karaciğerler, köpek balıklarına pozitif bir yüzerlilik kazandırır.

Türkiye’de Köpek Balığı Var Mı?

Bugün Dünya’da 350 köpekbalığı türüyaşıyor. Türkiye civarındaki denizlerde ise 27 köpek balığı türübulunmaktadır. Kuzey yarımkürede yaşayan köpek balıklarının neden olduğu saldırma olayları yok denecek kadar azdır. Akdeniz, Ege ve Marmara Denizi’nde yaşayanların çok derinde yaşadıkları için insanlara zararsız oldukları kabul edilir.

En büyük tür yaklaşık 20 metrelik uzunluğuyla balina köpekbalığı (Rhincodon typus), en küçüğü ise 20 cm’lik cüce kedibalığıdır (Etmopterus perryi). Balina köpekbalıkları dışındaki türlerin hepsi etçildir.

Köpek Balıkları Ne Yer?

Köpekbalıklarının doğal besinleri arasında büyük balıklar, bazı deniz memelileri, büyük mürekkep balıkları ve diğer köpek balıkları yer alır.

Koku alma ve işitme duyuları çok gelişmiş olan köpekbalıkları kan kokusunu 3 km uzaktan alabilir. Çok küçük sesleri duyabilir ve geldiği yönü tayin edebilir.Görme duyuları pek gelişmemiştir, ama derin sularda yaşadıkları için, görme duyularını pek kullanmazlar.

Köpekbalıkları kaç yıl yaşar?

Ortalama ömürleri hakkında çok sağlıklı bilgi sahibi olamasak da çoğu köpekbalığı türünün 20-30 yıl arasında yaşadıkları bilinmektedir. Bazı türlerin 100 yıl kadar yaşadığı düşünülmektedir.

YUNUSLARLA İLGİLİ BİLGİLER

Yunuslar Hakkında Bilmedikleriniz

• Yunuslar da yarasalar gibi yönlerini bulmak ve avlanmak için seslerini kullanırlar. Yüksek frekanslı sesin objelere ya da diğer canlılara çarpıp yansıması sonucu oluşan ekodan faydalanırlar.
• Boğulmalarını engellemek amacıyla yunuslar uyuduklarında beyinlerinin sadece yarısı uykuya dalar, bu şekilde uyanık kalan yarısı sayesinde nefes almaya devam edebilirler.
• Tüm memelilerden farklı olarak yunusların bebekleri anne karnından kuyrukları önde çıkar.
• Yunuslar 260 metre derinliğe kadar dalabilirler.
• Her yunusun kendisine has imzası ya da adı olarak adlandırabileceğimiz bir “ıslığı” vardır.
• Yunuslar çok sosyal canlılardır.
• Katil balina aslında bir yunus türüdür.
• Yunuslar su yüzeyinden 6 metre yukarıya zıplayabilirler.
• Yunuslar balıkçı tekneleri ve balinaların korkuttuğu balıkların kaçış yollarını keserek onları avlarlar.
• Japonya ve Peru’da yunus eti yenmektedir.
• Yunuslar mayın temizlemek için kullanılmıştır.

Yunus Balık Değil Memelidir

Yunuslar yüksek derecede zeki olan ve insanlar tarafından çok sevilen deniz memelileridirler. Balinalarla aynı familyadan gelmektedirler. Daha çok tropik ve ılıman kesimlerde kıyıya yakın ve alçak denizlerde bulunmalarına rağmen tüm Dünya’da görülmektedirler.Toplam 43 farklı türü olanyunusların, 38 türü denizde yaşar, buna ek olarak 5 farklı yunus türü ise nehirlerde yaşamaktadır.

Renkleri farklılık gösterse de daha çok gri renklidirler ve sırtları vücutlarının diğer kesimlerine göre daha koyu renktedir.

Geniş bir coğrafyada yaşadıkları için dünyada bulunan yunusların sayısını tahmin etmek mümkün değildir.

20 saniye ila 30 dakika arasında aralıklarla nefes almak için su yüzeyine çıkarlar.

Bazı türlerin gelecekleri doğal yaşam alanlarının bozulması, yiyecek bulamamaları ve su kirliliği gibi nedenler dolayısı ile tehlike altındadır.

Yunuslarda Avlanma ve Beslenme

Yunuslar etçillerdir, balık türleri ve diğer deniz canlıları ile beslenirler. Avlarını suyun altında yakalarlar ve yerler. Ağızlarında 100 adet diş bulunur. Günde 14 kiloya kadar balık tüketebilirler. En sevdikleri avlardan biri ahtapotlardır. Yeterli avlanamadıkları bölgeleri terk ederek, genellikle geri dönmek üzere başka bölgelere göç ederler. Avlanırken genellikle grup halinde avlanırlar, balık sürülerini kovalayarak yönlendirerek ve daha sonra saldırarak avlanırlar. Bazı türler avlanırken avlarına çarparak onları sersemletir ve avlar.

Yunus Davranışları

Yunuslar oyunculukları ve atiklikleriyle meşhurdurlar. Bu yüzden izlemesi en keyif veren hayvanlardan biridirler. Birçok yunus türü gemileri takip eder, su üzerinden atlar ve hareketlerini senkronize eder. Bilim insanlarına göre yunusların gemilere yakın yüzmelerinin nedeni bu şekilde yüzerken daha az enerji harcamalarıdır.

Yunuslar genellikle 2 – 40 arasında gruplar haline dolaşırlar ve sayıları 5 ila birkaç yüz arasında değişen sosyal gruplar halinde (sürü) yaşarlar.

Yunuslar arasında arkadaşlık benzeri ilişikler vardır, birbirlerini sürtünerek ya da çarparak selamlarlar. Yüzgeçlerini el sıkışma benzeri bir şekilde kullandıkları da gözlemlenmiştir.

Çok meraklı ve oyuncu olan yunuslar insanlarla iletişime geçmeye her zaman açıktırlar.

Yunus Çiftleşmesi

Belirli bir çiftleşme dönemi olmayan yunuslar yıl boyunca çoğalabilirler. Bazı bölgelerde daha çok ilkbahar ve sonbahar döneminde çiftleştikleri görülmüştür. İnsanlar gibi partnerleri ile duygusal bağlar kurabilirler. Erkekler çiftleşme döneminde saldırganlaşıp kavga edebilir. Bu kavgalar sonucu yaralanmalar görülmez.

Türler arasında hamilelik süresi bir yıl ila 17 ay arasında değişir. Doğurma zamanı yaklaştığında hamile olan dişi yüzeye yakın bir kesime gider ve sürüden ayrılır. Diğer dişiler doğuracak olan yunusu sakinleştirir ve doğurmasına yardım eder. Doğum genelde tek yavru olarak gerçekleşir, ikiz doğumlar çok nadirdir. Doğrumdan hemen sonra anne yunus yavrusunu suyun üzerine çıkarır ve yavrusunun ilk nefesini almasına yardımcı olur. Anneler yavrularına 1 ila 2 yıla kadar bakar. Bakım süresinin ardından yavru yunus 3 ila 8 yaşına kadar annesi ile birlikte yaşar.

Yetişkinlik yaşları türlerine ve yaşadıkları bölgeye göre farklılık göster. Dişiler için yetişkinlik yaşı 5 ila 13 arasında değişirken bu erkek yunuslarda 9 ila 14 yaştır.

Büyüklükleri

43 farklı türü olan yunusların boyutları da türler arasında farklılık göstermektedir. En çok bilinen tür olan şişe burun yunuslar yaklaşık 2,5 metre uzunluğunda ve 200 – 300 kilogram ağırlığındadırlar. En küçük yunus türü olan Maui Yunusları yaklaşık 1,2 metre uzunluğunda ve 40 kilogram ağırlığındadırlar.

Yunusların ortalama ömürleri 17 yıldır. Bazı türler 50 yaşına kadar yaşayabilmektedirler.

MATEMATİKLE İLGİLİ BİLGİLER

Matematik ve sayılar ile ilgili 23 ilginç bilgi

1. Matematik kelimesi antik yunanca bilgi, öğrenmek, çalışmak anlamına gelen “máthēma” kelimesinden gelmektedir.
2. Ayçiçeklerindeki spiral şekiller Fibonnaci dizisini takip eder. (0,1,1,2,3,5,8,13,21 …)
3. Yarıçapı z, yüksekliği a olan bir pizzanın hacmi pi x z x z x a’dır
4. 111,111,111 x 111,111,111 = 12,345,678,987,654,321
5. 23 kişi bulunan bir odada yüzde 50 ihtimalle iki kişinin doğum günü aynı gündür.
6. Sıfır Roma Rakamları ile ifade edilemeyen tek sayıdır.
7. (6 x 9) + (6+9) = 69
8. Eğer bir deste iskambil kağıdını iyice karıştırırsanız, tarih boyunca daha önce hiç örneği olmayan bir şekilde dizileceklerdir. (8.0658 X 10⁶⁷ farklı olasılık vardır)
9. 

   
   
   Sıfır çift sayıdır.
10. Google, googol sayısının yanlış bir yazımından türetilmiştir. 1 googol = 1.0 × 10¹⁰⁰
11. Bir zarın karşılıkları yüzlerinde bulunan sayıların toplamı yedidir.
12. En çok sevilen rakam 7’dir. 3 ise ikinci sıradadır.
13. 4 Asya kıtasının büyük kısmında uğursuz olarak kabul edilir.
14. 10! saniye tam olarak 6 haftaya denktir.
15. 4 haneli bir sayı seçin. (en azından iki hanesi farklı rakam olması koşuluyla) Seçtiğiniz sayıyı oluşturan rakamları küçükten büyüğe sıralayın ve oraya çıkan sayıyı aynı rakamları büyükten küçüğe sıraladığınızda oluşan sayıdan çıkarın. Aynı işlemi tekrarlayın en fazla yedinci seferde Kaprekar sabiti olan 6174 sayısına ulaşacaksınız.
16. Aynı çevreye sahip olan tüm şekiller içinde daire en geniş alana sahip olandır.
17. 12+3+4+5+67+8+9 = 100

18. Üç hamlede bir keki sekiz parçaya bölebilirsiniz.
19. Bugün kullanmakta olduğumuz 1,2,3 gibi onluk tabanda rakam sistemi bundan bin yıldan uzun bir zaman önce geliştirilmiş bir Hint-Arap sistemidir. İlk olarak Hindistan’da kullanılmış, daha sonra Arap matematikçiler aracılığıyla batı dünyasında da yaygınlaşmıştır.
20. 2 ve 5’ten başka 2 veya 5 ile biten asal sayı yoktur.
21. Altın oran 1.61803398875’tir.
22. Tayland’da internet yazışmalarında 555 yazarak gülerler, bunun sebebi 5’in ha olarak telaffuz edilmesidir. Yani 555 “hahaha” olarak okunur.
23. Pi sayısı kesirli bir sayı olarak ifade edilemez.

KARINCALARLA İLGİLİ BİLGİLER

Fotoğraf: Sancho McCann

Karıncalar Hakkında Bilgi

Karıncalar 100 milyon yıldan uzun süredir dünya üzerinde yaşamaktadır ve gezegenin her yerine yayılmış durumdadırlar. Dünya’nın bilinen en eski karınca fosili bir amberin içinde korunmuş şekilde bulunmuştur. Adı Sphecomyrma freyi’dir.

Dünya üzerinde 35 bin karınca türü mevcuttur. Çoğu karınca türü sıcak iklimlerde yaşar. Yaklaşık 9 bin 500 karınca türü bilinmektedir. Bilim adamları bunun yaklaşık iki katının henüz keşfedilmeyi beklediğine inanmaktadır. Dünya üzerindeki her bir insan için yaklaşık 1,6 milyon karıncabulunmaktadır. Bugün yaşayan tüm karıncaların toplam ağırlığı, yaşayan tüm insanların ağırlığından daha fazladır.

Tüm böcekler arasında en büyük beyin karıncanınkidir. Bir karıncanın beyninde yaklaşık 250 bin beyin hücresi bulunur. (Bir insanın beyninde 86 milyar beyin hücresi mevcuttur.  Dolayısıyla, 34 bin karıncalık bir koloninin beyin hücresi toplamı bir insanınkine denktir. ) Bir karınca kolonisinin nüfusu yüz binlerden milyarlara varabilir.

En büyük karıncanın uzunluğu 2,54 santimdir, en küçük karınca ise bir milimin onda biri uzunluğundadır.  Karıncalar gri, kırmızı, kahverengi, sarı, mavi ya da mor olabilirler. Ortalama ömürleri 45 ila 60 gündür.

Karıncalar koloni denen büyük gruplar hâlinde yaşarlar. Her karıncanın kolonide belirli bir görevi vardır.

Karıncalar Hakkında İlginç Bilgiler

• İşçi karıncalar yuvadan çöpü alıp, dışarıya, özel çöplüğe taşımakla görevlidirler.
• İşçi karıncalar dişidir. Koloninin çoğunluğunu dişi karıncalar oluşturur.
• Köle-Yapıcı karıncalar başka karıncaların yuvalarına saldırır ve yumurtalarını çalar. Bu yumurtalar kırılıp, yavru karıncalar çıktığında kolonide köle olarak çalışırlar.
• Kraliçe karıncaların doğduklarında kanatları vardır. Başka koloniler kurmak için uçup giderler; sonra kanatları düşer.
• Kraliçe karınca 15 yıla kadar yaşayabilir ve bir kez eşlemesi gerekir.
• Her karınca kolonisinin en az bir, bazen de birden fazla Kraliçe’si vardır

ÖRÜMCEKLERLE İLGİLİ BİLGİLER

Örümcekler Hakkında İlginç Bilgiler ve Bilinmeyenler

• Örümcekler suyun üzerinde yürüyebilirler.
• Örümcekler kendi ördükleri ağları yiyerek tekrar kullanmak üzere geri dönüşüm yaparlar.
• Evinizdeki örümceklerin yüzde 95’i hiç dışarı çıkmamışlardır, kapalı yerlerde yaşamaya alışmışlardır ve dışarı çıkarlarsa hayatta kalma şansları çok düşüktür.
• Örümcek ağı kendi ağırlığındaki çelikten 5 kat daha güçlüdür.
• Örümcekler kendilerini koma duruma sokarak su altında saatlerce hayatta kalabilirler.
• Bir araştırmaya göre eğer örümceklerden korkuyorsanız, bir örümcek görme ihtimaliniz daha fazladır.
• Örümcekler karıncalardan korkar.
• Dişi karadul örümcekleri çiftleştikten sonra erkekleri yerler.
• Örümceklerin kanı mavidir.
• Örümcekler Antarktika dışındaki tüm kıtalarda yaşamaktadırlar.

• Bilinen 38 binden fazla farklı örümcek türü vardır, uzmanlar bir o kadar da henüz keşfedilmemiş örümcek türü olduğunu düşünmektedirler.
• Örümcekler korkusu olan araknofobi insanlar arasındaki en yaygın korkulardan biridir. Daha büyük ve tüylü örümceklerin yaşadığı tropik bölgelerde bu korku daha az görülmektedir.
• Örümcekler birçok zararlı böceği yiyerek bahçelerimizi korurlar. Aynı zamanda bitkilerin polenlerini yayarak çoğalmasına da yardımcı olurlar.

• Örümceklerin birçoğunun sekiz gözü vardır, bazı türlerin altı veya daha az olabilir.
• Örümceklerin uzağı görüşü zayıftır, vücutlarındaki tüyler sayesinde yaklaşmakta olan büyük canlıları fark ederler.
• Erkek örümcekler genellikle dişi örümceklerden daha küçük olurlar.
• Tarantula örümcek ailesinin en büyük üyesidir ve 30 yıldan daha uzun süre yaşayabilir.
• Her bir dönüm arazide 1 milyon örümcek yaşadığı tahmin edilmektedir. Bu sayı tropik bölgelerde 3 milyona kadar çıkmaktadır.
• Tahminlere göre en fazla 10 metre uzağınızda mutlaka bir örümcek vardır.
• Sekiz bacağı olan örümcekler yürürken her zaman dört bacağı yerde dört bacağı havadır.
• Bazı erkek örümcekler dişi örümceklere hediye olarak ölü sinek ve böcek verirler.
• Bir Antik Yunan efsanesine göre Arachne adlı bir kız o kadar güzel örgü örermiş ki, tanrıça Athena kıskanıp onu bir örümceğe çevirmiş.
• Dişi bir karadul örümceğinin zehri çıngıraklı yılan zehrinden 15 kat daha güçlüdür.
• Birçok örümcek türünün ortalama ömrü yaklaşık bir yıldır.

PENGUENLERLE İLGİLİ BİLGİLER

• Kuzey Kutbu’nda hiç penguen yaşamaz.
• Penguenler uçamayan bir kuş türüdür.
• Penguenlerin neredeyse hepsi güney yarımkürede yaşamaktadır, Galapagos penguenleri kuzey yarım küreye geçen tek penguen türüdür.
• Penguenler daha çok Yeni Zelanda, Avustralya, Şili, Arjantinve GüneyAfrika gibi ülkelerde bulunurlar.
• Penguenler uçamazlar ama sudan 1,8 metre yukarıya zıplayabilirler.
• Penguenler günlerinin yarısını suda, diğer yarısını ise karada geçirirler.

• Antarktika’da penguenlere karada saldıran herhangi bir yırtıcı bulunmamaktadır.
• İmparator penguenlerinde erkek kuluçkaya yatarken, dişi yiyecek bulma görevi üstlenir.
• 2009 yılında Avustralya’da bir penguen kolonisini yırtıcılardan korumak için keskin nişancılar görevlendirilmiştir.
• ABD vatandaşlarının penguen yemesi yasaktır.
• Penguenler etçil hayvanlardır, balık, kalamar, karides, yengeç gibi deniz canlıları ile beslenirler.
• 2008 yılında Norveç’te bir penguene şövalyelik unvanı verilmiştir.
• İmparator penguenleri 500 metreden daha derine kadar dalabilir ve sualtında 27 dakikaya kadar kalabilir.

• İmparator penguenleri en büyük penguenlerdir, boylarının uzunluğu 120 cm’ya kadar uzayabilir, en küçük penguen türü ise küçük mavi penguenlerdir, boyları ortalama 33 cm’dir.
• Penguenler deniz suyu içebilirler, çünkü gözlerinin çevresinde vücutlarındaki suda tuzu filtreleyen bir organ vardır.
• Gentoo penguenleri suda saatte 35 kilometre hıza kadar ulaşabilir.
• Çoğu penguen türü tek eşlidir.